Chiều ở miền quê tháng bảy luôn mang theo cái nắng vàng nhạt, trải xuống những cánh đồng lúa đang thì con gái như một tấm thảm mềm mượt. Con đường đất dẫn về nhà ngoại thoang thoảng mùi rơm mới, mùi bùn non, và cả mùi hoa bưởi cuối mùa còn vương vấn mái hiên. Tuấn lặng cổng, bàn tay vẫn còn nắm quai balô mà mồ hôi thấm ướt. Năm nay ba mươi, một thời gian dài bôn ba thành phố, mới dịp trở về quê, nơi từng ghi dấu những năm tháng tuổi thơ đầy ấm áp cạnh .

Ngoại mất ba năm , căn nhà xưa giao cho trông nom. từ ngày bệnh, sống chủ yếu ở thành phố để điều trị, căn nhà trở nên vắng lặng, cửa nẻo khép hờ, như chỉ đợi ghé về để đánh thức những ký ức ngủ yên.

Tuấn đẩy cổng bước . Cánh cửa vang lên tiếng kẽo kẹt quen thuộc. Cậu cảm nhận rõ mùi gỗ mục lẫn mùi nắng phai của năm tháng. Trên bức tường, chiếc đồng hồ cũ của ngoại vẫn treo đó, ngừng chạy ở đúng một thời điểm vô nghĩa nào đó. với Tuấn, nó như một lời nhắc về những buổi trưa ngủ võng, tiếng kim đồng hồ tích tắc đều đều, và giọng ngoại khe khẽ ru.

Cậu đặt balô xuống bàn gỗ. Bụi bay lên trong ánh nắng xiên, những hạt nhỏ li ti như những ký ức cũng đánh thức.

Một tiếng ho nhẹ khiến Tuấn giật .

Mẹ ở hiên nhà từ lúc nào. Vẫn dáng nhỏ nhắn, mái tóc bạc thêm nhiều. đôi mắt , đôi mắt mà Tuấn luôn nhớ, vẫn hiền và ấm áp như thuở nào.

“Con về hả?” – , và nụ phần nhẹ nhưng vẫn đủ ngực Tuấn ấm lên.

“Dạ… con về . Mẹ khoẻ ?”

Mẹ phẩy tay: “Cũng đỡ. Bác sĩ cho về quê vài tuần. Gió ở đây dễ chịu hơn.”

Tuấn chạy đến đỡ xuống chiếc ghế mây hiên. Có những điều khiến xót xa: đôi tay gầy hơn xưa, giọng yếu hơn, đôi vai dường như còn mạnh mẽ như phụ nữ từng một tay nuôi nấng Tuấn khi ba mất.

Trong giây lát, Tuấn chỉ cạnh , lắng tiếng gió luồn qua tán tre vườn, tiếng chim se sẻ gọi về tổ, và cả tiếng im lặng kéo dài giữa hai những tháng ngày xa cách.

“Mẹ,” Tuấn khẽ, “con xin vì thời gian qua ít về thăm .”

Mẹ mỉm : “Ở cũng , chỉ cần con sống tử tế và bình an. Mẹ trách gì hết.”

lời của chỉ lòng Tuấn nặng thêm. Những năm , lao công việc, cuộc sống thành phố xô bồ, để từng cuộc gọi về nhà ngắn dần, từng chuyến xe về quê trì hoãn vô . Chỉ đến khi bác sĩ báo bệnh của chuyển nặng hơn, Tuấn mới giật nhận đánh mất bao thời gian thể lấy .

Chiều xuống dần. Tuấn dọn dẹp căn bếp cũ, nhóm bếp lửa lâu đỏ. Cậu nấu cháo cá cho – món mà thuở nhỏ thường nấu mỗi khi bệnh. Khi bưng tô cháo , Tuấn, ánh mắt sáng lên như tìm thấy một mảnh ký ức xưa trong gương mặt con trai.

“Tay con vụng nhưng cháo thơm lắm.” Mẹ .

“Vì con để ý dạy từ hồi nhỏ đó.” Tuấn , nhận tay run nhẹ vì xúc động.

Đêm xuống nhanh. Cả hai ngoài hiên, bầu trời đầy – thứ mà thành phố lâu cho Tuấn thấy trọn vẹn. Mẹ kể những chuyện cũ: những buổi chiều ngoại bế Tuấn bến sông chơi, những chạy bộ theo vì nghịch phá quá mức, chuyện ngày ba mất, bàn thờ mà thề sẽ nuôi Tuấn lớn bằng cách.

“Mẹ, những năm tháng đó chắc cực lắm.” Tuấn .

Mẹ xa xăm: “Cực chứ. con , mỗi khi con ngủ, thấy thứ đều đáng.”

Một cái nghẹn chạy lên cổ Tuấn. Cậu thật nhiều, nhưng lời cứ nghẹn . Đôi khi một cái nắm tay nhẹ là đủ. Cậu nắm tay – bàn tay che chở , việc quần quật – nay gầy và lạnh hơn xưa.

Mẹ khẽ dựa đầu vai Tuấn. “Gió quê dịu quá, con ha.”

“Dạ. Mai con đưa thăm mộ ngoại.”

Mẹ gật đầu, ánh mắt trầm .

Sáng hôm , cả hai bộ nghĩa trang làng. Những bụi cỏ run run gió. Trước mộ ngoại, đặt bó hoa cúc vàng còn Tuấn thì thắp nén nhang. Mùi khói nhang theo gió bay , như lời chào của hai con gửi đến xưa.

“Mẹ nhớ má nhiều lắm.” Mẹ khẽ .

“Con cũng nhớ ngoại.”

Trên đường về, bỗng dừng cây khế cũ bên sông. “Hồi nhỏ, con trèo cây hoài. Mẹ la mà con .”

Tuấn bật : “Con nhớ. Hôm té, lo giận, đánh con mà nước mắt rơi nhiều hơn con.”

Mẹ lắc đầu: “Con là cả cuộc đời của . Đánh con đau lòng lắm.”

Tuấn thật lâu. “Mẹ cũng là cả cuộc đời của con.”

Câu khiến khựng , đôi mắt cay xè. Những năm tháng hy sinh, những đêm dài thức trắng chăm con, những nỗi lo từng khiến già nhanh hơn… tất cả như xoa dịu bởi lời .

Những ngày tiếp theo, Tuấn dành trọn thời gian bên . Cậu sửa căn nhà cũ, quét sân, lau từng món đồ ngoại để . Mẹ thì ghế mây, con trai việc, thi thoảng kể vài chuyện xưa hoặc nhắc Tuấn uống nước.

Buổi chiều, hai con cùng vườn, hái mấy trái ổi chín. Mẹ cắn một miếng : “Ổi quê vẫn ngon nhất.” Tuấn nụ , thấy tim ấm như thuở bé.

Một tối, khi đang rửa chén, Tuấn gọi từ phòng ngủ: “Tuấn ơi, đây chút chuyện.”

Cậu lau tay bước . Mẹ giường, mắt cửa sổ đầy trăng.

“Mai lên thành phố khám . Bác sĩ bệnh thể còn nặng hơn. Mẹ để con chuẩn tinh thần.”

“Con sẽ ở bên .” Giọng Tuấn run nhẹ.

Mẹ đặt tay lên tay : “Con đừng bỏ công việc. Con cuộc đời của con. Mẹ con hy sinh vì .”

“Mẹ hy sinh cả đời cho con. Giờ đến lượt con.”

Mẹ Tuấn, đôi mắt rưng rưng. “Thằng bé ngày nào bây giờ lớn thật .”

Tuấn ôm . Gió ngoài hiên vẫn thổi, nhưng trong vòng tay , một thứ ấm áp hơn tất cả: tình cảm gia đình – bình lặng, bền bỉ, và chẳng bao giờ phai.

Ngày rời quê, Tuấn đưa lên xe. Cánh đồng lúa xanh phai dần cửa kính. Mẹ tựa đầu vai Tuấn, khẽ :

“Chúng sẽ còn về đây nữa, con ha?”

Tuấn siết tay : “Lúc nào , con đưa về.”

Mẹ nhắm mắt, mỉm . Và Tuấn hiểu rằng dù cuộc đời đẩy họ , thì nơi – mái nhà cũ, cây khế, dòng sông, và những ký ức êm đềm – vẫn luôn là nơi để trở về.