XUYÊN KHÔNG TRỞ THÀNH TÊN QUÈ ĂN BÁM - Chương 260

Về đến huyện, việc đầu tiên Đỗ Hành làm là triệu tập Công phòng để bàn bạc việc xây dựng thủy lợi.

Mấy năm nay, ngân khố huyện chẳng có mấy đồng, việc xây dựng gần như bị bỏ bê, Công phòng nhàn rỗi, quan lại gần như đều được điều đi làm việc khác.

Biết huyện thái gia có ý định xây dựng thủy lợi, điển sử vội vàng lôi ra tập hồ sơ thủy lợi chất đống trong góc, phủ đầy bụi.

“Nếu huyện muốn tích nước vào mùa thu đông, chỉ có thể bắt đầu từ sông Dân Uống. Xưa kia cũng từng sửa sang, nhưng đến nay cũng đã tám năm rồi.”

Nghe điển sử báo cáo xong, Đỗ Hành dẫn người đến sông Dân Uống ngoài thành thị sát.

Con sông này không phải là tuyến đường thủy vận dài mà giống một hồ chứa nước lớn.

Vị tri huyện tiền nhiệm trước đó cũng từng có ý định xây dựng con sông này, đã có kế hoạch nhưng công trình tốn nhiều nhân lực, số người được tuyển dụng lại hạn chế. Với tiến độ này thì e rằng chưa hoàn thành ông ta đã phải luân chuyển, lại không muốn người kế nhiệm được hưởng lợi, vì vậy đã đẩy nhanh tiến độ rồi kết thúc một cách chóng vánh.

Vị tri huyện kế nhiệm lại không làm gì cả, ngân khố trống rỗng, dù có tâm cũng không có tiền để xây dựng, vì vậy đã nhiều năm rồi con sông này không được bảo trì.

Đỗ Hành xem xét thấy bờ sông được xây dựng vội vàng năm xưa đã bị mưa mùa hè bào mòn sụp đổ rất nhiều chỗ, nước rỉ ra khắp nơi.

Kênh mương phía dưới mọc đầy cỏ dại, nước thất thoát quá nhiều, không dẫn được nước về làng.

Sau khi khảo sát sông và kênh mương, Đỗ Hành triệu tập Lục phòng họp bàn tại nha môn.

“Năm nay mùa thu hoạch, hầu như mọi người đều tham gia, mặc dù mỗi phòng phụ trách những việc khác nhau, nhưng sổ sách cuối cùng ai cũng nhìn thấy.

Huyện ta hạn hán, mùa màng thất thu, việc thủy lợi sớm muộn cũng phải làm.”

“Đã phải làm thì nên làm sớm. Xử lý xong sớm, cũng có thể cải thiện đời sống nhân dân sớm.”

Đỗ Hành nói trước việc này thế nào cũng phải làm rồi mới để Lục phòng nói ra những khó khăn.

Điển sử Lại phòng nói: “Dân số huyện ta ít, nếu muốn tu sửa thủy lợi, hiện tại chỉ có khoảng sáu mươi huyện dịch.”

Đại Vân triều có quy định riêng về lao dịch của dân chúng, tất cả nam giới trưởng thành đều phải phục vụ ba loại lao dịch là “Canh tốt”, “Chính tốt” và “Thú tốt”.

Trong đó, “Canh tốt” là nam giới trưởng thành mỗi năm phải lao động công ích cho nha môn địa phương một tháng, làm việc theo sự sắp xếp của nha môn như tu sửa thủy lợi, làm nha sai huyện binh, canh gác thành, khai hoang,… Nếu không muốn đi lao dịch, phải nộp khoảng một trăm văn tiền để nha môn thuê người làm thay.

“Chính tốt” là đi kinh đô làm lính, nam giới trưởng thành cả đời chỉ phải đi một lần, nhưng một lần phải đi nửa năm.

[Truyện được đăng tải duy nhất tại MonkeyD.net.vn - https://monkeydtruyen.com/xuyen-khong-tro-thanh-ten-que-an-bam/chuong-260.html.]

“Thú tốt” là canh giữ biên giới, chỉ cần phục vụ ba ngày.

Hai loại lao dịch sau này hầu như không liên quan đến nha môn địa phương, nhân lực chủ yếu vẫn phải dựa vào “Canh tốt”. Dân số huyện đông thì người đến lao dịch cũng nhiều, nha môn có nhiều lao động miễn phí để làm việc, dân số ít thì làm được ít việc. Nếu công trình nào nhất định phải làm mà dân số không đủ thì chỉ còn cách tự bỏ tiền ra thuê người.

“Không biết đại nhân dự tính bao lâu thì hoàn thành công trình này?”

Đỗ Hành nói: “Đương nhiên là càng nhanh càng tốt, lý tưởng nhất là lúc hạn hán mùa hè năm nay, nông dân có thể tưới tiêu cho ruộng đồng.”

Theo thời tiết của huyện Thu Dương, ít nhất phải tưới tiêu vào tháng tư, tháng năm, như vậy chỉ còn khoảng sáu tháng.

Thời gian rất gấp gáp, năng suất lao động và nhân lực hiện nay chưa phát triển, muốn hoàn thành việc chỉnh đốn thủy lợi trong nửa năm quả thực khó khăn.

Điển sử Lại phòng nói: “Nếu dùng huyện dịch, một tháng lại thay một nhóm người, huyện dịch mới cũ luân chuyển phải mất một thời gian để làm quen thích nghi, như vậy chắc chắn sẽ làm chậm trễ tiến độ, e rằng trong thời hạn này vẫn cần phải thuê người làm việc.”

Nhắc đến việc thuê người thì phải tốn tiền, điển sử Hộ phòng liền tính toán sơ qua: “Theo tiền công nhật của huyện, thuê một nam nhân trưởng thành một ngày mất bốn mươi văn, nhưng nếu thuê theo tháng thì ít nhất cũng phải tám trăm văn một tháng. Nếu thuê một trăm người, một tháng phải tốn tám mươi lượng bạc.”

“Hơn nữa, chỉ dễ thuê nhân công từ tháng mười đến tháng hai năm sau, đến mùa xuân cày cấy thì nhân lực ít đi rất nhiều.”

Giang Khải đứng bên cạnh Đỗ Hành, ghi chép lại tất cả những vấn đề mà Lục phòng nêu ra cùng với những tính toán sơ bộ.

Đỗ Hành lặng lẽ nghe ý kiến của mọi người, nói: “Người chắc chắn phải thuê, bản quan đã nói trước với các thôn hộ, ngoài ra, mỗi làng phải làm guồng nước để tưới tiêu.”

“Vậy tiền làm guồng nước là do dân tự bỏ tiền túi hay do nha môn chi trả?” Đỗ Hành nói: “Mọi người thấy sao?”

Điển sử Công phòng nói: “Tu sửa thủy lợi đã bận rộn rồi, nếu nha môn chi trả tiền làm guồng nước, e rằng có tiền cũng không đủ người làm.”

Điển sử Hộ phòng nói giọng khô khốc: “Mặc dù năm nay ngân sách có chút tiền, nhưng cũng không đến mức dư dả.”

Hiện nay trong ngân khố còn khoảng tám nghìn lượng bạc, có thể nói là thời điểm ngân khố huyện dồi dào nhất trong mấy năm gần đây, nhưng Lục phòng cũng nhìn ra vị tân tri huyện này có hoài bão, muốn làm việc thì số tiền này vẫn còn eo hẹp.

Ông ta nhắc nhở: “Dù sao cũng còn nợ triều đình năm nghìn lượng bạc.” Nói đến đây, mọi người đều khẽ thở dài.

Điển sử Lễ phòng nói: “Nhưng nông dân tay trắng, một cái guồng nước ít nhất cũng phải mười mấy lượng bạc, lấy đâu ra nhiều tiền như vậy. E là đến lúc kêu gọi họ đóng góp, chưa kể đến việc oán thanh tái đạo [ lời than thở khắp nơi],

tiền cũng không thu được.”

Đỗ Hành nhìn mọi người nêu ý kiến, tuy không tranh luận ra kết quả nhưng hắn vẫn có chút an ủi, so với lúc mới đến huyện, quan lại mỗi người một bụng tâm tư chỉ nghĩ đến lợi ích của mình thì đã tốt hơn nhiều rồi.