Cung Nữ Lưu Lạc Kiếm Tiền - Chương 47

Chương 47: Trăng treo đầu cành liễu

Tháng giêng là tháng lễ hội, qua mồng bảy ngày Người vài ngày là tới lập xuân, đó nữa là Tết Thượng Nguyên kéo dài suốt ba ngày ba đêm.

Ở thời , tiết lập xuân phong tục ăn đĩa xuân. Cái gọi là đĩa xuân chẳng qua là dùng bánh bột mì cuốn rau để ăn.

Ở thời đại chẳng nhà kính trồng rau như hiện giờ, khi mà nhiệt độ khí xuống âm độ thì “rau xuân” cho đúng chẳng qua chỉ là một từ mang tính tượng trưng, phần lớn rau dùng để cuốn đều là các loại cải củ, cải thảo, hành bảo quản qua mùa đông, kể cả ở trong cung thì cũng chỉ là thêm một ít rau cần, cọng tỏi non rau hẹ mà thôi.

Có thể một ít rau xanh trái mùa thật đúng là một chuyện khiến vui mừng. Giống như mùa hè thích ban thưởng sữa bò ướp lạnh, cứ tới ngày lập xuân, hoàng đế đều ban thưởng đĩa xuân cho hoàng quốc thích và các đại thần để bày tỏ sự ưu ái. Ngự sử Chu Phụng Khanh con trai đúng ngày lập xuân, khéo ban thưởng đĩa xuân, thế là đặt tên cho con trai là A Bàn, phần giống phong cách của Khổng Tử khi lấy tên cho con trai là “Lí”.

* “Bàn” nghĩa là đĩa; “Lí” nghĩa là cá chép.

Đĩa xuân dùng để ban thưởng trong cung cầu kỳ. Rau cắt thành sợi cực nhỏ, xếp riêng thành từng màu đỏ, trắng, xanh, vàng; bên cạnh đặt bốn, năm loại nước tương ăn kèm như tương mì, tương hẹ, thịt băm; một đĩa riêng để đặt bánh bột mì, khác với bánh xuân kiểu nướng thời hiện đại, ở thời bột bánh thêm trứng gà, muối bột, dầu vừng trộn đều với đổ thành, thơm mềm.

Lúc còn ở trong ngự thiện phòng, Thẩm Thiều Quang thể ăn ba cái bánh cuốn to kiểu , thêm một bát canh thịt dê.

Mặc dù bây giờ rau xanh trái mùa như thế nhưng cũng còn trói buộc, Thẩm Thiều Quang liền thử phục chế món bánh xuân của thời hiện đại, còn về phần đủ rau xanh thì… bù thịt thôi.

Trước tiên hãy về thứ bánh , bánh đổ tuy nhanh nhưng bánh nướng dai hơn, thích hợp để cuốn đồ ăn hơn. Dùng nước nóng trộn bột mì, chia mì hai phần, ở giữa phết dầu, cán mỏng , đặt chảo gang đáy bằng nướng với lửa nhỏ.

Các loại rau cũng gì mới mẻ, củ cải, cải thảo, hành bỏ vỏ, chỉ chọn phần non cắt thành sợi nhỏ, thế là xong đĩa rau sống. Đồ ăn chín thì các loại như trứng gà rán mỏng, giá xào, miến sợi, đậu phụ cắt sợi xào.

Tiếp nữa là các loại thịt, chân giò muối kinh điển, dày lợn, gà xông khói, thịt muối tương, thậm chí là cả tai lợn má lợn, tất cả đều cắt sợi, đặt đĩa, nào thích cái nào thì tự lấy là .

Lúc ăn thì lấy hai lá bánh, bên trong phết nước tương, bỏ sợi hành, sợi củ cải, bỏ các loại thịt, bỏ trứng gà, mầm giá giữa, cuốn thành một cuộn, thế là thể há miệng gặm.

* Bánh xuân của Thẩm Thiều Quang phỏng theo “bánh tráng” của Lương Thực Thu. Về rau xanh và đĩa xuân ở thời Đường tra xét tư liệu nhưng xác thực, chi tiết tự suy luận. [tác giả]

Món đĩa xuân kiểu mở bán nhiệt liệt hoan nghênh. Mặt bàn bày đầy từng đĩa từng đĩa, đủ màu sắc, mùi thơm nức mũi, nhà bình thường đĩa xuân ăn gì ai cầu kỳ đến độ thể xưng là xa hoa như thế ? Mà quan trọng là giá cả cũng đắt, dù thịt lợn cũng rẻ. Mà quan trọng hơn nữa là nó ngon thật, vốn dĩ chỉ là một món ăn cho đúng với phong tục ngày lễ, thế mà thành mỹ vị thật sự.

Món đĩa xuân mở bán ngày đầu tiên bắt đầu đắt khách, dù qua lập xuân nhưng cũng ít tiếng tới nếm thử; ban đầu chỉ là ăn trong quán, ít mua về hoặc thậm chí là tặng cho khác. Bán cho tới qua Tết Thượng Nguyên, mặc dù trở ngại một chút nhưng Thẩm Thiều Quang cảm thấy chắc chắn lễ sẽ vẫn còn liên tục tới ăn, dù thì tháng hai, tháng ba chính là mùa rau xuân, tới lúc đó thì bánh xuân mới thật là ngon.

“Tới lúc đó thể dùng cải thảo với củ cải , đổi thành hẹ xanh với trứng gà, cải bó xôi với miến sợi, thịt thái sợi với rau dền, nếu thêm một ít dưa chuột nữa thì món bánh xuân …” Thẩm Thiều Quang nặn bánh trôi mặc sức tưởng tượng với A Viên.

A Viên nuốt nước bọt, tiếp lời: “Món bánh xuân thể ăn tám, chín cuộn.”

Thẩm Thiều Quang: “…”

Thẩm Thiều Quang phần eo của A Viên: “A Viên , ngươi từng câu “Tháng hai ba bốn giảm béo, tháng sáu bảy tám chỉ bi thương” ?”

A Viên lắc đầu dứt khoát: “Chưa !”

Phía tiếng phì , cần ngoảnh đầu cũng là Vu Tam.

A Viên nghĩ ngợi một chút: “Chờ ăn xong đĩa xuân cải bó xôi với dưa chuột sẽ giảm.”

Thẩm Thiều Quang gật đầu, cái hạn là .

Phía tiếng thản nhiên: “Chờ tới lúc ăn dưa chuột thì ngươi ăn “đĩa hạ” , sợ là tháng sáu bảy tám định sẵn bi thương .”

A Viên tức giận trừng mắt Vu Tam, thèm nữa.

Thực Thẩm Thiều Quang lỡ miệng mới , bởi lẽ ở thời hiện đại, dưa chuột là thứ phổ biến, mỗi cuốn bánh xuân thì chắc chắn đều .

Thẩm Thiều Quang đầu lườm cảnh cáo Vu Tam, đùa dỗ A Viên: “Thực mùa xuân cũng dưa chuột, chỉ là hiếm mà thôi. Lại lúc tiền triều…”

Chỉ cần nhắc tới “tiền triều” thì tức là cô nương đang chuẩn kể chuyện xưa, A Viên và A Xương đều vội vàng vểnh tai lên , ngay cả Vu Tam cũng nhẹ tay hơn.

“Tết một năm nọ, thánh thượng ăn dưa chuột, phái hoạn quan ngoài tìm mua. Giữa trời đông giá rét như thì mua ? Ấy thế mà tình cờ gặp một đang cầm hai quả dưa chuột bán ở Đông Thị. Hoạn quan vui mừng quá đỗi, liền hỏi giá bán thế nào. Người bán dưa , năm mươi lạng bạc một quả, hai quả một trăm lạng.”

A Viên và A Xương đều há hốc mồm.

“Hoạn quan chê đắt, tới hè thì hai đồng mua tận mấy quả. Người bán dưa , nếu chê đắt thì đừng mua, giữ ăn. Nói xong thì thật sự cắn một quả nhai rau ráu.”

A Viên và A Xương càng há miệng lớn hơn nữa, A Xương lẩm bẩm: “Năm mươi lạng bạc cứ như mà ăn mất…”

“Hoạn quan sốt ruột, sợ ăn luôn quả còn , vội vàng lấy bạc mua, nào ngờ bán dưa nâng giá, quả còn bán một trăm lạng.”

Vu Tam nhếch mép lên, ngay là cô nương kể chuyện ắt bẫy, quả nhiên…

“Hoạn quan chê đắt, bán dưa “Nếu chê đắt…”, hoạn quan mấy chữ thì vội vàng đưa tiền cho , mua quả dưa chuột còn .”*

* Bắt nguồn từ “Vân Hương chuyện cái ăn” của Đặng Vân Hương, rõ xuất xứ cũ hơn . [tác giả]

A Viên và A Xương ha ha, Vu Tam cũng bật , cúi đầu nặn bánh tiếp.

Thời , Tết Thượng Nguyên còn là thời mà bánh trôi nước thống trị thiên hạ, ăn cháo thịt, mì tằm, bánh sợi hấp, bánh ngọc lương. Nào cháo, nào bánh hấp, bánh chiên, các loại thức ăn loạn chiến.

Đã loạn thế thì cũng sợ loạn thêm nữa, bánh trôi cũng hiện diện cho mặt. Thẩm Thiều Quang cũng chỉ bánh trôi nhân vừng đen kinh điển, cũng đề cử cho các thực khách tới ăn cơm ngày Tết Thượng Nguyên.

Người thời khá thiên vị đồ ngọt, đại đa thực khách đều vui vẻ đón nhận món bánh trôi, ví dụ như Lâm thiếu doãn.

Tết Thượng Nguyên bỏ lệnh cấm đêm suốt ba ngày, đóng cửa phường, thành tha hồ vui chơi, “nhà nhà thắp đèn, nơi nơi sênh ca”. Người nhà nhà vui chơi ăn uống trong phạm vi lớn suốt thời gian dài như , trị an là một vấn đề lớn.

Cứ mỗi dịp , trong kinh thành đều sẽ điều động nhiều cơ quan như Kim Ngô, Kinh Triệu để tránh các sơ suất lớn – còn mấy chuyện lặt vặt như tỳ nữ nhà ai bỏ trốn với khác, nhà ai trộm mất mấy đồng bạc thì khó mà tránh khỏi.

Lâm Yến là thiếu doãn phủ Kinh Triệu, là một trong những phụ trách chủ chốt, trực suốt hai ngày liên tục, tới ngày thứ ba rốt cuộc cũng nghỉ ngơi một chút. Ban đầu thì định ở nhà với bà nội – Giang thái phu nhân tuổi tác cao, chân tay , mùa đông thể khỏi cửa, thể nào xem hoa đăng.

thái phu nhân nhất quyết đuổi ngoài: “Tết Nguyên Tiêu thì ngoài dạo một lát , cầu trừ tà ma, cầu phúc kiện .”

Lâm Yến nỡ trái tấm lòng yêu thương của bà nội, đành đồng ý, định ngoài dạo quanh phường một vòng, ngắm cảnh một chút về với bà nội.

[Truyện được đăng tải duy nhất tại MonkeyD.net.vn - https://monkeydtruyen.com/cung-nu-luu-lac-kiem-tien/chuong-47.html.]

Người ngắm hoa đăng trong phường nhiều như tưởng tượng, bởi vì hôm nay là ngày thứ ba, nhiều ngắm chán cảnh gần, rủ chơi xa hơn, ví dụ như tới cửa An Phúc xem đạp ca*, tới Sùng Nhân Phường ở phụ cận xem tạp kỹ.

* Đạp ca là một điệu múa truyền thống của Trung Quốc, bắt nguồn từ thời nhà Hán và vô cùng thịnh hành thời Đường. Sở dĩ tên gọi “đạp ca” là vì điệu múa thường miêu tả cảnh du xuân đạp thanh thời cổ đại (đạp), và múa hát cùng lúc (ca).

Không còn chen chúc chật chội nữa, Lâm Yến thấy dạo thế tính cũng khá thú vị. Đứng ở đầu đường phía , hoa đăng treo dọc hai bên đường, sĩ tử chơi đoán đố đèn, tỳ nữ vây quanh cô nương nhà , tiểu đồng xách đèn lồng chạy chạy … Ngày lành cảnh , phồn thịnh yên vui.

* Đoán đố đèn ( đố đèn) là một hoạt động vui chơi truyền thống của Trung Quốc lễ hoa đăng ngày Tết Nguyên Tiêu. Người câu đố giấy dán lên đèn hoặc treo đèn để ngắm hoa đăng giải đố.

Đi thêm vài bước nữa thì thấy quán rượu Thẩm Ký.

Lâm Yến chậm rãi tới, ngẩng đầu hoa đăng treo cửa quán Thẩm Ký. Đèn thì chỉ là đèn hình trống thông thường, nhưng hoa thắng dán đó mới lạ, là hình hoành thánh, ngọc tiêm diện, gà nướng, xâu thịt các loại.

Lâm Yến khỏi bật .

Vén rèm trong quán thì liền Thẩm cô nương đang : “Cái gọi là bánh trôi mỹ nhân. Ngài xem, vỏ bánh trắng mềm, giống khuôn mặt của cô nương xinh ?”

Bà lão dẫn cháu nội tới ăn bánh ngọt bật thành tiếng: “Tên đặt đúng lắm!”

Thẩm Thiều Quang chẳng qua chỉ đang đùa thôi, lỡ như thi nhân nào ăn món “bánh trôi mỹ nhân” bài thơ khen ngợi, đời miêu tả mỹ nhân thêm một kiểu so sánh “da như vỏ bánh trôi” thì chẳng là tội của nàng lớn lắm .

Nghe tiếng mở cửa, Thẩm Thiều Quang ngẩng đầu lên, mỉm chào hỏi: “Lâm lang quân Tết Thượng Nguyên cát tường.”

Dáng vẻ tươi hiền hòa của Thẩm cô nương cùng với hoa thắng sống động ngoài cửa,  thêm cả danh xưng “bánh trôi mỹ nhân” chính là lời giải thích nhất cho cái gọi là trong ngoài bất nhất. Cũng may Lâm Yến quen, cũng mỉm đáp: “Chủ quán Tết Thượng Nguyên cát tường.”

“Lâm lang quân nếm thử một ít bánh trôi nếp của quán bọn ? Bánh nhân vừng đen, ngọt thơm.”

Lâm Yến gật đầu: “Cũng .”

Bánh trôi nhanh chín, chỉ một lát bưng lên bàn.

Lâm Yến cầm thìa múc một cái, nhẹ nhàng cắn , đúng là mùi vị tệ, ngon miệng.

Đôi bà cháu ở phía trong ăn xong ngoài: “Bà ơi, vị lang quân cũng đang ăn mỹ nhân.”

TBC

“Không là mỹ nhân mà là “bánh trôi mỹ nhân”.” Bà lão dạy cháu trai.

“Thế cái gì là mỹ nhân?”

“Cô nương chủ quán chính là mỹ nhân.”

Đứa bé gật đầu: “Cô nương ngon.”

Thẩm Thiều Quang đang thu dọn bát đĩa: “…”

Lâm Yến đang cắn dở chiếc bánh trôi: “…”

Thôi bỏ , lời con nít chấp gì. Thẩm Thiều Quang bưng bát đũa bếp rửa.

Lâm Yến mất tự nhiên liếc mắt theo bóng lưng Thẩm Thiều Quang, bỏ nửa cái bánh trôi trắng bóc nhân vừng đen ở trong thìa miệng, vị ngọt lan tràn giữa răng môi. Lâm Yến uống một ngụm nước canh, sắc mặt bình tĩnh trở , cái thứ trong ngoài bất nhất thật sự phần giống…

Thẩm Thiều Quang rửa bát xong, bưng một cái hộp nhỏ , bỏ trong đó mấy cái bánh trôi. Thấy Lâm Yến ăn hết bát bánh trôi: “Đã nhiều ngày gặp thái phu nhân, thái phu nhân khỏe ? Đây là một ít bánh trôi nếp còn sống, nhân bánh giống , chỉ là cách khác, phiền mang về cho thái phu nhân nếm thử.”

Lâm Yến cám ơn Thẩm Thiều Quang, với nàng chuyện về mấy quyển sách của cha nàng, nhưng đề tài đột ngột, giữa ngày lễ vui vẻ thế mà nhắc tới chuyện buồn bã như thế, Lâm Yến cũng mở lời thế nào.

Thẩm Thiều Quang nhướng mày, tùy ý kiếm một đề tài: “Hôm nay trong phường ít , đều tới cửa An Phúc xem đạp ca cả , Lâm lang quân xem?”

Thẩm Thiều Quang nghĩ bụng, với tính cách trầm lặng của vị thì tám phần là một trạch nam, cho nên thích ngoài , đương nhiên cũng thể là dân tăng ca bán sức, những ngày thành ăn chơi thả cửa thế , thiếu doãn phủ Kinh Triệu như chẳng nghỉ ngơi, chừng còn tăng ca mấy ngày, vất vả lắm mới rảnh rỗi một chút, hẳn là thích chen lấn mấy chỗ đông nữa.

“Hoa đăng trong phường cũng .” Lâm Yến mỉm .

Thẩm Thiều Quang gật đầu, đột nhiên hỏi: “Lúc ở cửa An Phúc, lang quân bỏ qua cho ? Lúc đó còn tưởng là sắp đưa tới Lạc Dương cơ đấy.”

Trước Thẩm Thiều Quang cảm thấy lẽ là sợ gây rắc rối, sợ rước phiền phức, nhưng đó tiếp xúc với , đặc biệt là cuộc chuyện của Lý tướng công với vị Lâm thiếu doãn , lúc còn giữ chức thấp từng chuyện tương tự như cha nàng ở kiếp từng , như chắc chắn là kẻ nhát gan khéo đưa đẩy.

Đương nhiên là vận may của , hoặc cũng lẽ là vì chức quan của thấp, chọc giận hoàng đế, rước họa sát .

Cho dù là lý do nào chăng nữa thì suy đoán đó cũng đúng, nhắc tới cửa An Phúc, Thẩm Thiều Quang đột nhiên hỏi câu .

Lâm Yến nhếch miệng: “Thánh thượng thả cung nhân khỏi cung là việc đức, là bớt tiếng oán niệm chốn hậu cung, cô nương mưu lược, cớ gì thành cho cô nương?”

Nghĩ ngợi một lúc, Thẩm Thiều Quang bật , cúi đầu thi lễ với : “Đa tạ lang quân nhân hậu hiền lành.”

Lời cảm ơn trong hư thật, trong thật hư, như bàn tay cầm cành liễu phất phơ của các cao nhân trong truyền kỳ. Lâm Yến bật , mồm mép nàng thế là từ nhỏ là luyện trong cung.

Nếu nhắc tới chuyện ở cửa An Phúc, Lâm Yến cũng thuận thế tiếp lời: “Năm mới quét dọn nhà cửa, tìm một ít sách của lệnh tôn ở trong nhà. Hôm khác sẽ cho đưa tới cho cô nương.”

Thẩm Thiều Quang ngạc nhiên ngước mắt lên, gật đầu cảm ơn, còn vui vẻ hoạt bát, giờ bỗng chốc trở nên trầm lặng.

Lâm Yến an ủi nàng vài câu, nhưng suy cho cùng thì cũng quen , mà nỗi đau mất thì vài câu an ủi thường thường là thể vơi bớt , nhưng nếu bây giờ mà lên cáo biệt về cái khác thì thích hợp, thế là chỉ thể yên lặng cạnh nàng.

Vu Tam, A Viên, A Xương từ bên ngoài về, nhấc rèm lên chứng kiến cảnh tượng như , ánh đèn, lang quân nghiêm cẩn và cô nương xinh yên lặng đối diện .

Mới hôm nay cô nương còn chọc ghẹo gì mà “Nguyệt thượng liễu tiêu đầu, nhân ước hoàng hôn hậu*” cơ đấy. Vu Tam liếc mắt Lâm Yến, tính thì cũng dáng…

* Trích “Sinh tra tử – Đêm Nguyên Tiêu” của Âu Dương Tu, dịch nghĩa là: Mặt trăng nhô lên ngọn cây liễu, hẹn lúc hoàng hôn.

“Cô nương, lầu đèn đó cao tận mấy trượng, treo tận mấy trăm cái đèn…” A Viên kích động khoe khoang.

Thẩm Thiều Quang đầu hỏi: “Thật ? Nghe là luân đăng , thật ?”